Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group Node Eklemek 1

bakicubuk

4 saat önce

Merhaba

Bu yazı dizimizde, Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group mimarisinde Node ekleme sürecinin kurulum ve yapılandırma adımlarını detaylı şekilde ele alacak; High Availability (Yüksek Erişilebilirlik) ve Disaster Recovery (Felaket Kurtarma) senaryolarını örnek bir mimari üzerinden açıklayacak ve üretim ortamları için gerekli tüm ön koşulları inceleyeceğiz.

Daha önceki yazımızda

Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group Kurulumu 1

W25SQL25NOD1 ve W25SQL25NOD2 isimli Windows Server 2025 sunucularımız üzerinde Microsoft SQL Server 2025 kurulumlarını başarıyla tamamlamış bulunuyoruz. Kurulum süreci boyunca Database Engine, servis yapılandırmaları, dizin ayarları ve gerekli tüm bileşenler sorunsuz şekilde yapılandırıldı.

Daha sonraki yazımızda

Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group Kurulumu 2

W25SQL25NOD1 ve W25SQL25NOD2 isimli Windows Server 2025 sunucularımız üzerinde Microsoft SQL Server 2025 kurulum adımlarını detaylı şekilde ele alarak. Kurulum sürecinde dikkat edilmesi gereken teknik noktaları ve en iyi uygulamaları paylaşmıştık.

Daha sonraki yazımızda

Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group Kurulumu 3

W25SQL25NOD1 ve W25SQL25NOD2 isimli sunucularımız üzerinde Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group mimarisine geçmeden önce Microsoft SQL Server 2025 servisleri üzerinde yapılması gereken kritik ön hazırlık ve ayarları detaylı şekilde ele aldık. Bu kapsamda servis hesapları, güvenlik yapılandırmaları, Always On ön gereksinimleri ve best practice ayarlarını adım adım tamamladık.

En son yazımızda

Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group Kurulumu 4

Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group mimarisini detaylı şekilde kurulumu ve yapılandırmasını inceleyecek, High Availability (Yüksek Erişebilirlik) ve Disaster Recovery (Felaket Kurtarma) senaryolarını örnek bir mimari üzerinden açıklayacak ve üretim ortamları için gerekli tüm ön koşulları ele aldık.

Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group Nedir: Microsoft SQL Server Always On Availability Group, Microsoft SQL Server 2025 sürümüyle birlikte hem High Availability (Yüksek Erişebilirlik ) hem de Disaster Recovery (Felaket Kurtarma) senaryolarını daha hızlı, güvenilir ve esnek şekilde karşılayan kurumsal bir çözüm haline gelmiştir. Modern uygulamalarda kesintisiz veri tabanı erişimi kritik bir gereksinimdir. SQL Server 2025 ile gelen geliştirmeler sayesinde Always On mimarisi; otomatik failover, senkron ve asenkron replikasyon, gelişmiş log aktarım mekanizmaları ve çok replikalı topolojiler ile artık daha kolay yönetilebilir ve daha performanslıdır.

SQL Server Always On’un Temel Amaçları: SQL Server Always On, Microsoft tarafından geliştirilen ve veri tabanlarında kesintisiz hizmet sürekliliği sağlamayı amaçlayan bir High Availability (Yüksek Erişebilirlik) ve Disaster Recovery (Felaket Kurtarma) çözümüdür.

Always On’un başlıca hedefleri şunlardır:

Veritabanlarının 7/24 kesintisiz çalışmasını sağlamak
Donanım veya yazılım arızalarında otomatik devralma (failover) gerçekleştirmek
Farklı lokasyonlarda Disaster Recovery (Felaket Kurtarma) senaryoları oluşturmak
Okuma yükünü secondary replikalara dağıtmak (read scale-out)
Daha düşük ve RTO değerleri elde etmek

Microsoft SQL Server 2025 ile Gelen Always On Yenilikleri: SQL Server 2025, Always On Availability Group mimarisinde önemli iyileştirmeler sunar:

Optimize Synchronous Commit Engine: Daha düşük commit gecikmesi ve daha hızlı transaction dönüşleri sağlar.
Adaptive Log Stream Compression: Asenkron replikalarda ağ trafiğini %40’a kadar azaltır.
Multi-Replica Log Transport Boost: Aynı Availability Group içinde birden fazla replika için daha yüksek throughput sunar.
Failover Telemetry Enhancements: Failover sırasında ağ gecikmesi, disk I/O ve cluster sağlık durumu daha detaylı izlenebilir.
Azure SQL VM Native Integration İyileştirmeleri: Accelerated Networking ve RDMA desteği ile daha yüksek performans elde edilir.

High Availability (Yüksek Erişebilirlik) Nedir: High Availability (Yüksek Erişebilirlik) aynı veri merkezi içerisinde en az iki SQL Server Node’unun Windows Server Failover Cluster (WSFC) üzerinde birlikte çalışmasıyla sağlanır.

Primary Node üzerinde bir sorun oluştuğunda:

Servis otomatik olarak Secondary Node’a devredilir.
Kullanıcı tarafında kesinti yaşanmaz.
Senkron çalışma sayesinde veri kaybı oluşmaz.

High Availability (Yüksek Erişebilirlik) senaryolarında kullanılan yapılandırma: Synchronous Commit + Automatic Failover

Disaster Recovery (Felaket Kurtarma) Nedir: Disaster Recovery (Felaket Kurtarma), ana veri merkezinin tamamen devre dışı kalması durumunda verilerin farklı bir coğrafi lokasyondan devam ettirilmesini sağlar.

Yaygın Disaster Recovery (Felaket Kurtarma) Topolojileri:

Kaynak → Hedef	Çalışma Modu	Failover
On-Prem → On-Prem	Asynchronous	Manual
On-Prem → Azure	Asynchronous	Manual
On-Prem → AWS	Asynchronous	Manual

Disaster Recovery (Felaket Kurtarma) senaryolarının temel amacı; veri kaybını minimum seviyede tutmak ve hizmeti mümkün olan en kısa sürede farklı bir lokasyonda devam ettirmektir.

Always On Availability Group Mimarisi: Availability Group (AG), bir veya daha fazla veritabanını kapsayan mantıksal bir High Availability (Yüksek Erişebilirlik) grubudur.

Temel bileşenler:

Primary Replica
Secondary Replica (Senkron veya Asenkron)
Availability Group Listener (Uygulama bağlantı noktası)
Endpoint / Sertifika Yapısı (Varsayılan TCP 5022)

Microsoft SQL Server 2025 ile birlikte aynı Availability Group (AG) içerisinde daha fazla secondary replika, okuma yönlendirme ve Disaster Recovery (Felaket Kurtarma) senaryosu desteklenmektedir.

Synchronous (Senkron) ve Asynchronous (Asenkron) Replika Modları

Synchronous Commit (Senkron)

Commit tamamlanmadan kullanıcıya dönüş yapılmaz.
Veri kaybı sıfırdır.
Automatic Failover desteklenir.
Yoğun transaction ortamlarında latency artabilir.

Asynchronous Commit (Asenkron)

- Primary log’u gönderir, sonucu beklemeden commit eder.
- Network gecikmesinden etkilenmez.
- DR senaryoları için idealdir.
- Automatic Failover desteklemez.

Failover Türleri

Failover Tipi	Çalışma Modu	Açıklama
Automatic Failover	Synchronous	Kesintisiz geçiş sağlar
Manual Failover	Sync / Async	Yönetici müdahalesi gerekir

Önemli Not: Failover, replika seviyesinde gerçekleşir. Tek bir veritabanındaki sorun failover tetiklemez.

Microsoft SQL Server 2025 Always On Kurulum Ön Koşulları

Windows Server Failover Cluster (WSFC) kurulmuş olmalı.
Tüm Node’larda aynı SQL Server 2025 sürümü ve patch seviyesi kullanılmalı.
SQL servisleri aynı Domain hesabı ile çalışmalı.
Disk yapısı tüm Node’larda birebir aynı olmalı.
AG Listener oluşturabilmek için OU üzerinde Create Computer Objects yetkisi tanımlı olmalı. High Availability (Yüksek Erişebilirlik) ve Disaster Recovery (Felaket Kurtarma)

Örnek disk yapısı:

E:\DATA
F:\LOG
G:\TEMP
H:\BACKUP

Örnek Mimari: 2 Adet High Availability (Yüksek Erişebilirlik) + 1 Adet Disaster Recovery (Felaket Kurtarma): Bu mimari, SQL Server 2025’in desteklediği Multi-Replica HA + DR yapısına uygundur.

W25DC: Active Directory Domain, DNS ve Quorum için iSCSI Target
W25SQL25NOD1: Primary Replica – High Availability (Yüksek Erişebilirlik)
W25SQL25NOD2: Secondary Replica – Synchronous + Automatic Failover
Disaster Recovery (Felaket Kurtarma) Node (Opsiyonel): Asynchronous Replica – Manual Failover

Always On İçin En İyi Uygulamalar

AlwaysOn Health Extended Events mutlaka aktif olmalı.
Automatic Seeding, orta ölçekli veritabanları için tercih edilmeli.
Read-Intent Routing yapılandırılmalı.
Log transport bant genişliği izlenmeli.
Uygulamalar mutlaka AG Listener üzerinden bağlanmalı.

Bu yazımızda W25SQL25NOD3 isimli Windows Server 2025 sunucumuz üzerinde Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapısına dahil edilmesi adımlarını anlatıyor olacağız.

W25SQL25NOD3 isimli sunucumuzun Computer name (Sunucu İsmi) düzenleyerek, Ethernet0 ve Ethernet1 Network Kartları üzerinde IP Adress (IP Adresi) yapılandırarak Active Directory Domain yapısına dahil ettik.

Server Manager konsolunu açıyoruz.

Dashboard ekranında Add roles and Features seçeneğine tıklıyoruz yada sağ üst köşedeki Manage menüsünden Add Roles and Features seçeneği tıklayarak Roles (Roller) ve Features (Özellikler) ekleme sihirbazını açabilirsiniz.

Add Roles and Features Wizard ekranı geliyor karşımıza.

Before you begin ekranında Active Directory Domain Services rolünün kurulumu ve yapılandırması için gerekli yapılandırma bilgilerini görüyoruz.

Administrator hesabının güçlü bir parolası olması gerekmektedir.
Network ayarları Statik IP adresi olarak yapılandırılması gerekmektedir.
Sunucumuz üzerinde Windows Update ile en güncel güvenlik güncelleştirmelerini yüklemeniz gerekmektedir.

Before you begin ekranında gerekli yapılandırmaları tamamladığımız için Next seçeneğine tıklayarak devam ediyoruz.

Select Installation Type ekranında Windows Server üzerinde hangi tür kurulumun gerçekleştirileceğini belirliyoruz. Bu ekranda iki farklı kurulum seçeneği sunulmaktadır.

Role-based or feature-based installation seçeneği, Windows Server üzerinde ihtiyaç duyulan Roles (Roller) ve Features (Özellikler)’in manuel olarak seçilerek kurulmasını ve yapılandırılmasını sağlar. Bu yöntem, Windows Server 2025 üzerinde yer alan ve ortam gereksinimlerine göre belirlenen rollerin ve özelliklerin tek tek eklenmesi için kullanılan standart kurulum modelidir. Failover Clustering, .NET Framework, File Services veya Hyper-V gibi rollerin kurulumu bu seçenek üzerinden gerçekleştirilir.
Remote Desktop Services installation seçeneği ise, eski adıyla Terminal Services (TS) olarak bilinen ve Windows Server 2008 ile birlikte Remote Desktop Session Host (RDSH) olarak adlandırılan Remote Desktop Services altyapısının kurulumunu sağlar. Bu kurulum yöntemi ile Remote Desktop Session Host (RDSH) rolü yapılandırılabilir ve kurulum sırasında Standart veya Hızlı (Quick Start) yapılandırma seçeneklerinden biri tercih edilebilir. Bu seçenek, kullanıcıların sunucuya uzak masaüstü oturumları ile bağlanmasını sağlayan RDS altyapısının kurulumu için kullanılır.

Select Installation Type ekranında Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group mimarisi için gerekli olan Windows Server Failover Cluster (WSFC) özelliğinin kurulumunu ve yapılandırmasını gerçekleştireceğimizi belirliyoruz. Bu kapsamda, W25SQL25NOD3 isimli sunucumuz üzerinde Failover Clustering bileşenini kurarak yapılandıracağımız için Role-based or feature-based installation seçeneğini tercih ediyoruz. Bu seçenek, Windows Server üzerinde ihtiyaç duyulan rollerin ve özelliklerin manuel olarak seçilerek kurulmasını sağlar ve WSFC gibi altyapı bileşenleri için kullanılan standart kurulum yöntemidir.

Seçimi yaptıktan sonra Next seçeneğine tıklayarak yapılandırma adımlarına devam ediyoruz.

Select destination server ekranında Roles (Roller) ve Features (Özellikler) kurulumunun hangi hedef üzerinde gerçekleştirileceğini belirliyoruz. Bu ekranda iki farklı seçenek sunulmaktadır.

Select a server from the server pool seçeneği ile, ortamınızda Server Manager tarafından algılanan ve sunucu havuzunda (server pool) yer alan bir sunucuyu seçerek işlem yapabilirsiniz. Bu yöntem, aktif olarak çalışan bir Windows Server üzerinde rol ve özellik kurulumlarının doğrudan gerçekleştirilmesini sağlar. Genellikle Failover Clustering, .NET Framework, Hyper-V veya File Services gibi rollerin canlı sunucular üzerinde kurulumu için tercih edilir.
Select a virtual hard disk seçeneği ise, çevrimdışı (offline) bir VHD / VHDX dosyası üzerinde rol ve özellik kurulumu yapabilmenizi sağlar. Bu senaryoda öncelikle VHD’nin hangi sunucuya bağlanacağını seçmeniz, ardından ilgili VHD dosyasını belirtmeniz gerekir. Bu yöntem genellikle şablon (template) hazırlama, imaj yönetimi veya henüz yayına alınmamış sanal makineler için ön yapılandırma yapmak amacıyla kullanılır.

Select destination server ekranında Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group mimarisi için gerekli olan Failover Clustering özelliğinin kurulumunu ve yapılandırmasını gerçekleştireceğimiz hedef sunucuyu belirliyoruz. Bu kapsamda, kurulumun W25SQL25NOD3 isimli sunucu üzerinde yapılacağı için W25SQL25NOD3 sunucusunu seçiyoruz. Bu seçim ile Failover Clustering rolü, doğrudan ilgili Windows Server üzerinde kurulacak ve SQL Server Always On Availability Group altyapısı için gerekli olan Windows Server Failover Cluster (WSFC) bileşeni hazırlanmış olacaktır.

Hedef sunucuyu seçtikten sonra Next seçeneğine tıklayarak yapılandırma adımlarına devam ediyoruz.

Select server roles ekranında Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group mimarisi için herhangi bir Roles (Roller) kurulumu veya yapılandırması gerçekleştirmeyeceğiz. Always On altyapısı için gerekli olan bileşenler, bu aşamada rol bazlı değil özellik (Feature) bazlı olarak kurulmaktadır.

Bu nedenle W25SQL25NOD3 isimli sunucumuz üzerinde yalnızca Features ekranında yer alan Failover Clustering özelliğinin kurulumunu ve yapılandırmasını gerçekleştireceğiz. Select server roles ekranında herhangi bir rol seçimi yapmadan Next seçeneğine tıklayarak bir sonraki adıma geçiyoruz.

Select features ekranında Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group mimarisinin gereksinimlerini karşılayabilmek için kurulması gereken Features (Özellikler) belirliyoruz. Bu yapı kapsamında Failover Clustering ve Multipath I/O (MPIO) özelliklerinin kurulumu ve yapılandırması yapılacaktır. Bu nedenle ilgili özellikleri kurulum için işaretliyoruz.

Failover Clustering, Windows Server üzerinde birden fazla sunucuyu (Node) tek bir Cluster (Küme) altında birleştirerek uygulamaların, servislerin veya altyapı bileşenlerinin High Availability (Yüksek Erişilebilirlik) ile çalışmasını sağlayan bir özelliktir. Küme içerisindeki bir sunucunun arızalanması veya erişilemez hale gelmesi durumunda, ilgili servis otomatik olarak diğer Node üzerine aktarılır (failover). Bu mekanizma sayesinde hizmet kesintisi minimum seviyeye indirilir ve servis sürekliliği sağlanır. SQL Server Always On Availability Group mimarisinin temelini de bu Windows Server Failover Cluster (WSFC) altyapısı oluşturmaktadır.
Multipath I/O (MPIO) ise, sunucu ile depolama (storage) sistemi arasında birden fazla fiziksel veya mantıksal erişim yolu (path) tanımlanmasına imkan tanır. Bu sayede tek bir yol üzerinde yaşanabilecek donanım veya bağlantı problemleri hizmet kesintisine yol açmaz; I/O trafiği otomatik olarak alternatif yollar üzerinden devam eder. Ayrıca MPIO, Load Balancing (Yük Dengeleme) ve performans sürekliliği açısından da kritik bir bileşendir.

NOT: Bu çalışmadaki ortamımız bir LAB ortamı olduğu için, kullanılacak ortak disk alanı iSCSI Target yapılandırması ile sağlanacaktır. Kurumsal (PROD) ortamlarda ise genellikle bu tür bir yapılandırmaya gerek duyulmaz; disk alanları çoğunlukla HBA (Host Bus Adapter) aracılığıyla bağlı kurumsal bir storage sistemi üzerinden sunulur. Bu tip senaryolarda, storage erişiminde süreklilik ve yedeklilik sağlamak amacıyla Storage tarafında MPIO desteği veya işletim sistemi üzerindeki Multipath I/O özelliğinin kurulması ve yapılandırılması gerekmektedir.

Failover Clustering özelliğini seçtiğimizde, Add Roles and Features Wizard ekranı karşımıza gelir. Bu ekran, Failover Clustering özelliğinin sağlıklı bir şekilde kurulabilmesi ve yönetilebilmesi için gerekli olan ek bileşenleri otomatik olarak bildirmektedir.

Add Roles and Features Wizard ekranında Failover Clustering özelliği ile birlikte Remote Server Administration Tools (RSAT) başlığı altında yer alan bazı yönetim araçlarının da kurulmasının gerekli olduğu belirtilir. Bu kapsamda;

Feature Administration Tools
- Failover Clustering Tools
  - Failover Clustering Module for Windows PowerShell
  - Failover Clustering Management Tools

bileşenlerinin kurulması gerekmektedir.

Bu araçlar sayesinde Failover Cluster yapısı hem Failover Cluster Manager konsolu üzerinden grafiksel olarak hem de Windows PowerShell üzerinden komut satırı aracılığıyla yönetilebilir. Özellikle ileri seviye Cluster yönetimi, otomasyon ve troubleshooting senaryolarında bu bileşenler kritik öneme sahiptir.

Failover Clustering özelliğinin kurulumuna devam edebilmek için Add Required Features seçeneğine tıklıyoruz. Bu işlem ile Remote Server Administration Tools altında bulunan ilgili bileşenlerin kurulumu otomatik olarak eklenir ve yapılandırma süreci eksiksiz şekilde devam eder.

Select features ekranında Failover Clustering özelliğinin kurulum ve yapılandırma için hazır olduğunu görüyoruz. Gerekli bağımlı bileşenler (Remote Server Administration Tools ve ilgili Failover Clustering Tools) otomatik olarak eklenmiş durumdadır.

Bu aşamada Failover Clustering özelliği, Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group mimarisi için gerekli olan Windows Server Failover Cluster (WSFC) altyapısını oluşturmak üzere kuruluma hazır hale gelmiştir.

Select features ekranında Multipath I/O (MPIO) özelliğini seçiyoruz. Bu özellik, Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group mimarisinde kullanılacak ortak disk altyapısının High Availability (Yüksek Erişilebilirlik) ve Yedeklilik gereksinimlerini karşılamak için kritik öneme sahiptir.

Multipath I/O (MPIO), bir sunucu ile depolama (storage) sistemi arasında birden fazla fiziksel veya mantıksal veri yolu (path) tanımlanmasına olanak tanıyan bir teknolojidir. Bu yapı sayesinde bağlantı yollarından herhangi birinin arızalanması durumunda, veri trafiği otomatik olarak alternatif yollar üzerinden devam eder ve hizmet kesintisi yaşanmaz. Ayrıca MPIO, birden fazla yolun eş zamanlı kullanılmasıyla I/O performansının artırılmasını ve Load Balancing (Yük Dengeleme)’in sağlanmasını mümkün kılar.

Özellikle iSCSI veya HBA bağlantılı storage kullanılan ortamlarda, MPIO yapılandırması disk erişiminin sürekliliği ve performansı açısından vazgeçilmez bir bileşendir. Bu nedenle Always On altyapısı kurulmadan önce Multipath I/O özelliğinin işletim sistemi üzerinde etkinleştirilmesi önerilmektedir.

Select features ekranında Failover Clustering ve Multipath I/O (MPIO) özelliklerinin kurulum ve yapılandırma için hazır olduğunu görüyoruz. Gerekli bağımlı bileşenler otomatik olarak eklenmiş durumdadır ve seçilen özellikler Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group mimarisinin altyapı gereksinimlerini karşılamaktadır.

Yapılandırılacak özellikleri kontrol ettikten sonra Next seçeneğine tıklayarak kurulum adımlarına devam ediyoruz.

Confirm installation selections ekranında seçtiğimiz Failover Clustering ve Multipath I/O (MPIO) özelliklerinin özetini görüyoruz. Yapılandırmaların doğruluğunu kontrol ettikten sonra Install seçeneğine tıklayarak kurulum işlemini başlatıyoruz.

Bu ekranda ayrıca, kurulum tamamlandıktan sonra sunucunun otomatik olarak yeniden başlatılmasına izin veren Restart the destination server automatically if required seçeneği bulunmaktadır. Failover Clustering ve Multipath I/O gibi altyapı seviyesinde çalışan özelliklerin kurulumu sonrasında, değişikliklerin tam olarak uygulanabilmesi için çoğu senaryoda sunucunun yeniden başlatılması (Restart) gereklidir.

Bu nedenle, kurulum tamamlandıktan sonra sunucunun yeniden başlatılmasını sağlamak amacıyla Restart the destination server automatically if required seçeneğini işaretliyoruz. Bu yaklaşım, kurulum sürecinin kesintisiz ve eksiksiz şekilde tamamlanmasını sağlar.

Restart the destination server automatically if required: Bu seçenek etkinleştirildiğinde, kurulum veya yapılandırma sırasında yeniden başlatma gereksinimi oluşursa hedef sunucu otomatik olarak yeniden başlatılır. Böylece sistem, kullanıcıdan ek bir onay beklemeden gerekli restart işlemini gerçekleştirir ve yapılandırmanın sorunsuz şekilde tamamlanmasını sağlar.

Kurulum ve olası yeniden başlatma işlemleri tamamlandıktan sonra, Windows Server Failover Cluster (WSFC) altyapısının doğrulanması ve sonraki yapılandırma adımlarına geçilmesi mümkün hale gelir.

Confirm installation selections ekranında Failover Clustering ve Multipath I/O (MPIO) özelliklerinin kurulumu tamamlandıktan sonra sunucunun otomatik olarak yeniden başlatılabilmesi için Restart the destination server automatically if required seçeneğini işaretliyoruz. Bu ayar, kurulum sırasında veya sonrasında yeniden başlatma gereksinimi oluştuğunda sürecin kullanıcı müdahalesi olmadan tamamlanmasını sağlar.

Kurulum işlemi başlatıldıktan sonra, Add Roles and Features Wizard ekranında Failover Clustering ve Multipath I/O özelliklerinin kurulumu tamamlandığında sunucunun otomatik olarak yeniden başlatılacağına dair bilgilendirme mesajı görüntülenir. Bu uyarı ekranında Yes seçeneğine tıklayarak işlemi kabul ediyoruz.

Bu onay ile birlikte, kurulum süreci tamamlandığında Windows Server gerekli gördüğü anda sunucuyu otomatik olarak yeniden başlatır ve Failover Clustering ile MPIO yapılandırmalarının eksiksiz şekilde devreye alınmasını sağlar.

Confirm installation selections ekranında Install seçeneğine tıklayarak Failover Clustering ve Multipath I/O (MPIO) özelliklerinin kurulumunu başlatıyoruz. Bu adım ile birlikte, seçilen özellikler W25SQL25NOD3 sunucusu üzerine yüklenmeye başlanır ve Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group altyapısı için gerekli olan Windows Server Failover Cluster (WSFC) bileşenleri kurulmuş olur.

Kurulum süreci sırasında sistem gerekli dosyaları yükler, bağımlı bileşenleri yapılandırır ve gerekmesi durumunda sunucuyu otomatik olarak yeniden başlatır. Kurulum tamamlandıktan sonra, Failover Clustering ve Multipath I/O özellikleri aktif hale gelir ve Cluster yapılandırma adımlarına geçmek için ortam hazır duruma gelir.

Installation progress ekranında Failover Clustering ve Multipath I/O (MPIO) özelliklerinin kurulumunun başladığını görüyoruz. Bu aşamada Windows Server, seçilen özellikler için gerekli bileşenleri sisteme kopyalar, bağımlılıkları yapılandırır ve ilgili servisleri hazırlamaya başlar.

Kurulum süreci boyunca ilerleme durumu bu ekran üzerinden takip edilebilir. Failover Clustering ve MPIO gibi altyapı seviyesinde çalışan özelliklerin kurulumu, sistem kaynaklarına doğrudan etki ettiği için bu adımın sorunsuz şekilde tamamlanması Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapısının sağlıklı çalışması açısından kritik öneme sahiptir.

Kurulum tamamlandıktan sonra, gerekmesi halinde sunucu otomatik olarak yeniden başlatılacak ve yapılandırma adımlarının tamamı aktif hale gelecektir.

Installation progress ekranında Failover Clustering ve Multipath I/O (MPIO) özelliklerinin kurulumunun başarılı bir şekilde tamamlandığını görüyoruz. Bu durum, Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group mimarisi için gerekli olan Windows Server Failover Cluster (WSFC) altyapı bileşenlerinin sunucu üzerinde sorunsuz bir şekilde kurulduğunu doğrular.

Kurulum tamamlandıktan sonra Close seçeneğine tıklayarak Add Roles and Features Wizard ekranını kapatıyoruz.

W25SQL25NOD3 isimli sunucumuz üzerinde Failover Clustering ve Multipatch I/O özelliklerinin kurulumunu tamamladıktan sonra W25SQL25NOD1 ve W25SQL25NOD2 isimli sunucularımız üzerindeki Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapılandırmasını dahil ediliyoruz. Daha önceki Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group Kurulumu 1 yazımızda kurulum ve yapılandırma adımlarını paylaşmıştık.

W25SQL25NOD3 isimli sunucumuzun mevcut Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapısına Add Node işlemi ile dahil edilmesinden önce, cluster bütünlüğünün ve yüksek erişilebilirliğin korunabilmesi adına aşağıdaki ön koşulların sağlanmış olması gerekmektedir.

Cluster Uyum Gereksinimleri: Cluster’a eklenecek olan W25SQL25NOD3 sunucusu aşağıdaki temel koşulları karşılamalıdır:

Mevcut cluster node’ları ile aynı Active Directory Domain yapısına join edilmiş olmalıdır
Cluster üzerindeki diğer node’lar ile aynı Windows Server sürümüne sahip olmalıdır
Gerekli tüm Windows güncellemeleri eksiksiz olarak yüklenmiş olmalıdır
Network yapılandırmaları (IP adresleri, DNS ayarları, subnet yapısı, NIC konfigürasyonları) mevcut cluster mimarisi ile uyumlu olmalıdır

Bu koşulların sağlanmaması, Add Node işleminin başarısız olmasına veya cluster üzerinde kararsız çalışmalara neden olabilir.

Failover Clustering Özelliği: W25SQL25NOD3 sunucusu üzerinde Failover Clustering özelliği kurulu olmalıdır. Bu özellik yüklü değilse, Add Node Wizard sunucuyu mevcut WSFC yapısına dahil edemez.
Donanım ve Yazılım Doğrulaması (Validation): Microsoft, mevcut bir cluster yapısına node eklenmeden önce Validate Configuration Wizard çalıştırılmasını önermektedir.
Bu validasyon testi aşağıdaki bileşenlerin cluster gereksinimleriyle uyumunu kontrol eder:

Network yapılandırması
Depolama erişimi
Sistem ve servis yapılandırmaları
Sürücüler (Drivers)
Donanım uyumluluğu

Her ne kadar Add Node Wizard, validasyon çalıştırılmadan devam edilebileceğini belirtse de; SQL Server Always On Availability Group gibi kritik yapılarda validasyon sürecinin uygulanması Best Practice olarak kabul edilmektedir.

Quorum ve Depolama Yapısının Durumu: Node ekleme işleminden önce mevcut Quorum yapılandırmasının sağlıklı çalıştığı doğrulanmalıdır. Cluster yapısında aşağıdaki quorum türlerinden biri yapılandırılmış olmalıdır:

Disk Witness
File Share Witness
Cloud Witness (Azure)

Özellikle SQL Server Always On Availability Group mimarilerinde quorum’un doğru yapılandırılmış olması, node ekleme sonrası failover senaryolarının sorunsuz çalışması açısından kritik öneme sahiptir.
Bu kontroller tamamlandıktan sonra Failover Cluster Manager konsolu üzerinden Add Node sihirbazı başlatılarak W25SQL25NOD3 sunucusu mevcut WSFC yapısına güvenli bir şekilde dahil edilebilir.

W25SQL25NOD3 isimli sunucumuz üzerinde Failover Cluster Manager konsolu açıyoruz.

Failover Cluster Manager konsolunda Nodes menüsünde, W25SQL25NOD1 ve W25SQL25NOD2 isimli sunucuların Status bölümünde Up durumda olduğunu görüyoruz.

Failover Cluster Manager konsolu üzerinde SQLFOC.bakicubuk.local isimli Failover Cluster yapısını seçiyoruz. İlgili cluster üzerinde sağ tuş > Add Node ya da Actions menüsü altında yer alan Add Node seçeneğine tıklayarak W25SQL25NOD3 isimli sunucunun Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapısına dahil edilmesi için gerekli yapılandırma sihirbazını başlatıyoruz.

Add Node Wizard ekranı açıldığında ilk olarak Before You Begin adımı karşımıza gelir.

Before You Begin ekranı, mevcut bir Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapısına yeni bir node ekleme işlemine başlamadan önce ortamda sağlanması gereken temel gereksinimleri özetler. Bu ekranda; eklenecek node’un Active Directory domain yapısına üye olması, Failover Clustering özelliğinin kurulu olması, Validate Configuration testlerinin çalıştırılabilir durumda bulunması ve mevcut cluster yapısının sağlıklı şekilde çalışıyor olması gerektiği hatırlatılır. Ayrıca, Quorum yapılandırmasının mevcut cluster üzerinde doğru şekilde yapılandırılmış ve aktif durumda olması gerektiği vurgulanır.

Before You Begin ekranında herhangi bir yapılandırma yapılmaz; ekran yalnızca bilgilendirme ve kontrol amaçlıdır. Gerekli kontroller tamamlandıktan sonra Next seçeneğine tıklanarak sihirbazda bir sonraki adıma geçilir.

Select Servers ekranında Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapısına dahil edilecek sunucumuzu Enter server name alanına sunucunun Computer Name (Sunucu Adı) girilerek Add seçeneği ile eklenebilir. Alternatif olarak Browse seçeneği kullanılarak sunucular Active Directory Domain üzerinden aranarak da seçilebilir.

Select Servers ekranında Enter server name alanına W25SQL25NOD3 isimli sunucunun Computer Name (Sunucu Adı) bilgisi girilir ve Add seçeneğine tıklanarak Failover Cluster yapılandırmasına dahil ediyoruz.

Select Servers ekranında W25SQL25NOD3 isimli sunucumuzun Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapılandırması için Selected servers bölümüne eklendiğini görüyoruz.

Select Servers ekranında sunucu ekleme işlemi tamamlandıktan sonra Next seçeneğine tıklayarak bir sonraki adıma geçiyoruz.

Validation Warning ekranında Failover Cluster oluşturma sürecinde Microsoft tarafından önerilen Configuration Validation Tests adımının atlanmak üzere olduğunu bildiren bir uyarı ekranıdır. Bu aşamada sunulan Yes ve No seçenekleri, cluster kurulumunun nasıl devam edeceği belirleyebiliriz.

Yes – When I click Next, run configuration validation tests, and then return to the process of creating the cluster: Bu seçenek tercih edildiğinde, Next seçeneğine tıklanmasıyla birlikte yapılandırma doğrulama testleri başlatılır. Testler tamamlandıktan sonra sihirbaz otomatik olarak Failover Cluster oluşturma sürecine geri döner. Microsoft tarafından desteklenen yöntem bu olduğu için, özellikle üretim ortamlarında validasyon testlerinin mutlaka çalıştırılması önerilir. Bu testler sayesinde ağ, depolama, sürücüler ve Active Directory Domain izinleri gibi Failover Cluster için kritik bileşenler önceden doğrulanır.
No – I do not require support from Microsoft for this cluster, and therefore do not want to run the validation tests: Bu seçenekte ise validasyon testleri çalıştırılmadan doğrudan Failover Cluster oluşturma işlemine devam edilmesini sağlar. Ancak bu tercih, oluşturulan Failover Cluster yapısının Microsoft tarafından desteklenmemesine ve ilerleyen aşamalarda ağ, depolama, DNS veya Failover süreçlerinde beklenmedik sorunların yaşanmasına neden olabilir. Özellikle Microsoft SQL Server Always On Availability Group gibi kritik yapılarda bu adımın atlanması önerilmez; bu nedenle No seçeneği yalnızca test veya lab ortamları için uygun bir yaklaşımdır.

Bu senaryoda Validation Warning ekranında Yes seçeneği seçilerek Next seçeneğine tıklıyoruz ve W25SQL25NOD3 isimli sunucumuzun Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapılandırması için gerekli doğrulama kontrollerini başlatıyoruz.

Validation a Configuration Wizard ekranı açıldığında ilk olarak Before You Begin ekranı karşımıza geliyor.

Before You Begin ekranında Failover Cluster yapılandırması öncesinde çalıştırılacak doğrulama testlerinin amacını özetleyen bir bilgilendirme ekranıdır. Failover Cluster’a dahil edilecek sunucumuzun donanım, ağ, depolama ve genel yapılandırma açısından Microsoft standartlarına uygunluğu bu testler ile kontrol edileceği belirtilir.

Bu aşamada validation işleminin sistem üzerinde herhangi bir değişiklik yapmadığı, yalnızca mevcut ortamı analiz ederek olası uyumsuzlukları raporladığı vurgulanır. Böylece doğrulama süreci başlatılmadan önce yöneticinin gerekli hazırlıkları tamamladığından emin olması sağlanır.

Before You Begin ekranında gerekli kontrolleri sağladıktan sonra Next seçeneğine tıklayarak doğrulama sihirbazında bir sonraki adıma geçiyoruz.

Testing Options ekranında W25SQL25NOD3 isimli sunucumuzun Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapılandırması için Run all tests (recommended) ve Run only tests I select seçeneklerini görüyoruz.

Run all tests (recommended) seçeneği, Failover Cluster için gerekli olan tüm doğrulama testlerinin eksiksiz şekilde çalıştırılmasını sağlar. Microsoft tarafından önerilen bu yöntem ile ağ, depolama, disk yapılandırması, sistem ayarları ve donanım uyumluluğu gibi Cluster’ın kararlı çalışması için kritik tüm bileşenler kapsamlı olarak test edilir. Tüm testlerin çalıştırılması, cluster yapısına dahil edilecek olan sunucunun cluster yapısına Microsoft destek kriterlerine uygun olmasını sağlar.
Run only tests I select seçeneği ise yalnızca yöneticinin belirlediği testlerin çalıştırılmasına imkan tanır. Bu yöntem daha hızlı ilerlemeyi sağlasa da tüm bileşenler test edilmediği için olası sorunların gözden kaçmasına neden olabilir ve Cluster yapısı Microsoft tarafından tam desteklenen bir konfigürasyon haline gelmeyebilir. Bu nedenle bu seçenek genellikle test veya özel senaryolar için tercih edilmelidir.

Testing Options ekranında W25SQL25NOD3 isimli sunucumuzun Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapılandırması sırasında sorun yaşamamak adına Run all tests (recommended) seçeneğini işaretliyoruz ve tüm kontrolleri başlatmak için Next seçeneğine tıklayarak bir sonraki adıma geçiyoruz.

Confirmation ekranında Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapısı için W25SQL25NOD3 sunucumuz üzerinde gerçekleştirilecek tüm doğrulama kontrollerinin listesini görüyoruz.

Confirmation ekranında Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapısı için W25SQL25NOD3 sunucumuz üzerinde yapılacak tüm kontrollerin listesini inceledikten sonra, doğrulama işlemlerini başlatmak için Next seçeneğine tıklayarak bir sonraki adıma geçiyoruz.

Validating ekranında Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapısı için W25SQL25NOD3 sunucumuz üzerinde tüm doğrulama kontrollerinin başlatıldığını görüyoruz.

Summary ekranında Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapısı için W25SQL25NOD3 sunucumuz üzerinde çalıştırılan tüm doğrulama kontrollerinin özet raporunu görüyoruz.

Node bölümünde, Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapısının W25SQL25NOD1, W25SQL25NOD2 ve W25SQL25NOD3 sunucuları üzerinde yapılandırılacağını görüyoruz.
Result bölümünde ise Cluster oluşturma öncesinde kontrol edilen tüm testlerin sonucunu listelenmiş şekilde görüyoruz. Eğer tüm kontroller Success olarak görünüyorsa Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapısı için W25SQL25NOD3 sunucumuz üzerinde bir engel bulunmadığını anlıyoruz. Herhangi bir hata veya uyarı ile karşılaşırsak ilgili sonucu detaylı inceleyip gerekli düzeltmeleri yaptıktan sonra doğrulama testlerini yeniden çalıştırıyoruz.

Summary ekranında detaylı çıktıyı incelemek için View Report seçeneğine tıklayarak Failover Cluster Validate Report raporunu ayrıntılı olarak görüntüleyebilirsiniz.

Summary ekranında Result Summary bölümünde, W25SQL25NOD3 isimli sunucumuz üzerinde Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapılandırması öncesinde gerekli tüm kontrollerin başarıyla tamamlandığını ve herhangi bir sorun bulunmadığını görüyoruz.

Summary ekranında gerekli kontrolleri doğruladıktan sonra Finish seçeneğine tıklayarak Validate a Configuration Wizard ekranını kapatıyoruz.

Confirmation ekranında W25SQL25NOD3 isimli sunucumuz üzerinde Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapılandırmasına ait özet bilgileri görüyoruz.

Node: Bu bölümünde ise Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapısına dahil edilecek olan W25SQL25NOD3 isimli sunucumuzu görüyoruz. Bu sunucu, Cluster mimarisini oluşturan Node’lar ile birlikte çalışır ve High Availability (Yüksek Erişilebilirlik) yapısını sağlar.

Add all eligible storage to the cluster: Bu seçenek, Failover Cluster yapılandırması sırasında Cluster tarafından kullanılmaya uygun olan tüm paylaşımlı disklerin otomatik olarak Cluster yapısına eklenmesini sağlar. Bu seçenek işaretlendiğinde Windows Server Failover Cluster (WSFC), rol taşımaya uygun, çevrimiçi durumda olan ve tüm Node’lar tarafından erişilebilen paylaşımlı depolama birimlerini algılayarak Cluster kaynakları arasına ekler. Özellikle geleneksel disk tabanlı Cluster mimarilerinde Quorum diski ve diğer Cluster Volume depolama alanlarının hızlı şekilde Cluster’a dahil edilmesi için tercih edilir.

Confirmation ekranında gerekli kontrolleri sağladıktan sonra, Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapılandırmasını başlatmak için Next seçeneğine tıklayarak bir sonraki adıma geçiyoruz.

Configure the Cluster ekranında Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapılandırmasının W25SQL25NOD3 isimli sunucumuz üzerinde başlatıldığını görüyoruz.

Summary ekranında Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapılandırmasının W25SQL25NOD3 isimli sunucumuz üzerinde sorunsuz bir şekilde tamamlandığını görüyoruz.

Bu ekranda Failover Cluster yapısına dahil edilme işlemi sonrasında tüm bileşenlerin özetlendiğini görüyoruz.

Node: Bu bölümde, Cluster yapısına dahil edilen W25SQL25NOD3 sunucumuzun Cluster içerisinde aktif olarak yer aldığını görüyoruz.

Summary ekranında gerekli kontrolleri tamamladıktan sonra Finish seçeneğine tıklayarak Create Cluster Wizard ekranını kapatıyoruz

Failover Cluster Manager konsolunda Nodes menüsünde, W25SQL25NOD3 isimli sunucumuzun Status bölümünde Up durumda olduğunu görüyoruz.

W25SQL25NOD3 isimli Windows Server 2025 sunucumuz üzerinde Windows Server Failover Cluster (WSFC) yapısının kurulum ve yapılandırma adımlarını başarıyla tamamladık. Bu yapı, High Availability (Yüksek Erişilebilirlik) ve Disaster Recovery (Felaket Kurtarma) senaryolarının temelini oluşturan kritik bir altyapı bileşenidir.

Bir sonraki yazımızda, W25SQL25NOD3 isimli Windows Server 2025 sunucumuz üzerinde Microsoft SQL Server 2025 kurulum adımlarını detaylı şekilde ele alacağız. Kurulum sürecinde dikkat edilmesi gereken teknik noktaları, servis hesapları ve güvenlik gereksinimlerini, disk/dizin planlamasını ve üretim ortamları için önerilen en iyi uygulamaları paylaşacağız.

Devam eden yazımızda ise Microsoft SQL Server 2025 Always On Availability Group mimarisinde yapılandırma süreçlerini; Node ekleme, replikalar arası çalışma mantığı, senkron/asenkron çalışma tercihleri, Listener ve bağlantı yönlendirme gibi kritik başlıkları örnek bir mimari üzerinden kapsamlı şekilde inceleyeceğiz.

Bir sonraki yazımızda görüşmek dileğiyle…